Muhammed Mustafa SAV

Abdullah Yıldız

Abdullah Yıldız’ın doktora çalışması olan eser, “nifak” kavramını ve “münafık” tipini analiz etme amacıyla kaleme alınmış. Bilindiği gibi İslamî terminolojide mümin ve kafir yanı sıra bir de münafık tiplemesi vardır. Mümin gibi görünüp kafir gibi düşünen bu tiplerin en önemli özellikleri iki yüzlülükleri ve dolayısıyla gerçek yüzlerini müslümanlardan gizleyen tutumlarıdır. İslam topluluğunun bir üyesi gibi muamele gören ancak bu topluluk aleyhine etkinlikler yürüten münafık tipi, nebevî mesajın en tehlikeli hasımları arasında sayılır. Bu tiplerin hadis literatüründeki resmedilişini tespit etmek hadis alanında uzmanlık gerektiren bir meseledir. Ayrıca konunun Hz. Peygamber dönemi açısından ele alınışı münafık tipolojisi açısından bir temel örneklik ortaya koymak bakımından önem taşımaktadır. Böyle bir içeriğe sahip olan eserde münafıkların hadis rivayeti açısından ele alınmış olması da ilgi çekecek hususlardan başka biri sayılmalıdır.

Yüce Allah, kendisine şeksiz ve şüphesiz inananlara mü'min; inkar edenlere kafir adını vermiş; imam ile küfür arasında bocalayan, inanç sistemi içinde kendi nev-i şahsına münhasır özellik taşıyan, bu halleriyle hem mü'min hem de kafir için tehlike arzeden bir sınıf var ki, buna da münafık demiştir. Ortak kimlik ve gayelerle bir araya gelen insanların oluşturduğu toplumların arzuladıkları hedeflere varmalarını engelleyici hareket ve tavırda bulunanlar devamlı olagelmiş ve bu tipler, çoğunlukla toplumda gizlenmeyi tercih etmişlerdir. Kur'an ve sünnetin buyruklarını esas alan bir ahlakın hakim olduğu bir devir islam toplumu denilen asr-ı saadet toplumu, genel manada dünya ve ahiret saadetini kazanmayı gaye edinmiştir.